Όποιος βρεθεί σε γλέντι με παραδοσιακούς ελληνικούς χορούς πολύ εύκολα μπορεί να ξεχωρίσει εκείνους που έχουν αρβανίτικη καταγωγή. Και δεν είναι άλλο από το καγκέλι.
Με τις πρώτες νότες στο άκουσμα αυτού του χορού όλοι οι αρβανίτες πετάγονται σαν ελατήρια για να τον χορέψουν, άντρες και γυναίκες. Οι υπόλοιποι απλώς κοιτάνε! Γιατί αν δεν είσαι αρβανίτης δεν μπορείς να τον χορέψεις. Δεν είναι από τους χορούς που διδάσκονται. Συμμετέχεις σ΄αυτόν γιατί είναι μέρος της κληρονομιάς σου.
Αυτός ο χορός πήρε την ονομασία του από την λέξη "γκελ" που σημαίνει κόκορας. Το γνήσιο όνομά του είναι "γκα γκέλι" που σημαίνει από τον κόκορα ή σαν τον κόκορα.
Το καγκέλι είναι χορός βαρύς, ρυθμικός, δωρικός. Κάτι σαν αντικριστός και χορεύεται αποκλειστικά από άνδρες, οι οποίοι χοροπηδούν με μικρά πηδηματάκια. Το κορμί πάλλεται πάνω -κάτω με το ρυθμό της μουσικής. Οι συμμετέχοντες καθώς πηδούν ελαφρά, αργά και σταθερά, λικνίζουν το κορμί τους πέρα - δώθε. Έχουν το ένα τους χέρι διπλωμένο πίσω στην μέση, και το άλλο πίσω από το κεφάλι, που σε πολλές περιπτώσεις κρατάει τον αυχένα. Αυτό το χέρι μοιάζει με φτερό. Ο κάθε χορευτής γυρίζει γύρω από τον εαυτό του, ακριβώς όπως τα κοκόρια πριν τσακωθούν.
Υπάρχουν και άλλες εκδοχές για την ερμηνεία αυτού του χορού. Προσωπικά, όμως, και έπειτα από σχετική έρευνα θεωρώ πως αυτή είναι η επικρατέστερη.
